လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္သူမ်ားကို ဖိႏွိပ္သည့္ႏိုင္ငံထဲတြင္ ျမန္မာပါဝင္

လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ သူမ်ားကို ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ျခင္းျပဳလုပ္သည့္ ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံလည္းပါ၀င္ေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔ (AI) က ယေန႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။AI၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားထဲ၌ ျမန္မာႏုိင္ငံအျပင္ အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ တရုတ္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုးရီးယားလည္း ပါဝင္သည္ဟု ဆိုထားသည္။


လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္သည့္ အစိုးရမ်ားကို ရႈတ္ခ်သည့္ AI ၏ ယေန႔ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာသည္ ကမာၻေပၚရွိႏိုင္ငံေပါင္း ၁၅၉ ႏိုင္ငံတြင္ အေျခခံ၍ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

AI မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး Claudio Cordoneက “လူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ အတြက္ လူသား အားလုံးဟာ ဥပေဒရဲ႕ အေစာင့္အေရွာက္ကို ရသင့္ပါတယ္။ ဥပေဒအထက္မွာ ဘယ္သူမွမရွိရဘူး ဆိုတဲ့ အ ခ်က္ကို အစိုးရေတြက ပိုခိုင္မာေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

အာရွႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တရုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားကို ေထာင္သြင္း က်ဥ္းခ်ျခင္းမ်ား ပိုမိုဖိအားေပး ေဆာင္ရြက္ခဲ့သကဲ့သို႔ ျမန္မာႏွင့္ေျမာက္ကိုးရီးယား ႏိုင္ငံတို႔တြင္လည္း ဆိုး ရြားသည့္ဖိႏွိပ္မႈမ်ားေၾကာင့္ အမ်ားအျပား ထြက္ေျပးခဲ့ရေၾကာင္း ယင္းအစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။

ကုန္သြယ္ကူးသန္း ဆက္သြယ္မႈမ်ားႏွင့္ သံတမန္ေရးအရ ျမန္မာျပည္အေပၚ အကာအကြယ္ေပးေနမႈမ်ား ေၾကာင့္ ျမန္မာႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔သည္ ရင္းႏွီးေသာ ဆက္ဆံမႈမ်ားရွိသည္။

ဧၿပီလက ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ရန္ စီစဥ္ေနေသာ္လည္း တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ငလ်င္လႈပ္ခတ္ခဲ့ ေသာ ေၾကာင့္ ေရႊ႕ဆိုင္းခဲ့သည့္ တရုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္၏ ခရီးစဥ္ကို ဇြန္လ အေစာပိုင္းတြင္ ျပန္လည္ စ တင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သံတမန္ အသိုင္းအ၀န္းက ဆိုသည္။

ခရီးစဥ္တြင္ တရုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ျမန္မာျပည္၏ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေရး၊ တရုတ္- ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား အေရး၊ ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး တို႔ႏွင့္ပတ္ သက္၍ ေဆြးေႏြးႏိုင္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ျမန္မာ့အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစုံတရာ ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသာ္လည္း ျမန္မာ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ကို ပါ၀င္ခြင့္မျပဳရန္ တားျမစ္ထားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒအား တရုတ္အစိုးရက စိတ္ပ်က္ေနေၾကာင္း ယင္း သံတမန္ အသိုင္းအ၀န္းက ေျပာဆုိသည္။

အဆိုပါ ခရီးစဥ္ မတိုင္မီ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔က တရုတ္ႏိုင္ငံေရႊလီႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာက္ျဖဴသို႔ ဆက္သြယ္ မည့္ တရုတ္ျမန္မာ စႀကႍလမ္း စီမံခ်က္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ နားလည္မႈစာခၽြန္လြာကို ၂ ႏိုင္ငံ ေဆာက္ လုပ္ေရး ၀န္ႀကီးမ်ားက လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့ၾကေၾကာင္း အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေရးသားထားသည္။

တရုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ခရီးစဥ္မတုိင္မီ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဧရာ၀တီ ျမစ္ဖ်ားရိွ ျမစ္ဆံုေရကာတာ ေဆာက္လုပ္ ေရး စီမံကိန္းကို ရပ္တန္႔ေပးရန္အတြက္ ကန္႔ကြက္သည့္ စာကုိ တရုတ္ႏုိင္ငံ သမၼတဟူက်င္ေတာင္ထံသုိ႔ ကခ်င္ လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွား သူမ်ားက ယေန႔တြင္ ထပ္မံေပးပုိ႔ ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။

ကခ်င္ျပည္ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ကြန္ရက္ အဖဲြ႔ (KDNG) တာ၀န္ခံမအားနန္က ျမစ္ဆုံအနီးရွိ တန္ဖရဲ ေက်းရြာကုိ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ေစခိုင္းျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရြာသူရြာသားမ်ားက ျငင္းပယ္ကာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေသာ္ လည္း အတင္းအက်ပ္ ေျပာင္းေရႊ႕ခိုင္းသျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ ေတာင္းဆုိ ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“လူမႈဆိုးက်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္ေပၚေနတဲ့ေနရာမွာ ဒီလုိရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳး မလုပ္ခုိင္းေစခ်င္ဘူး၊ အဲဒါ ေၾကာင့္ က်မတို႔ စာထပ္ပို႔တယ္” ဟု မအားနန္က ဆိုသည္။ 

ေရကာတာ တည္ေဆာက္ရာတြင္ အဓိကေနရာျဖစ္သည့္ တန္ဖရဲေက်းရြာအား ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေမလ မ ကုန္မီ ေရႊ႕ေျပာင္းပစ္ရန္ စစ္အစိုးရက ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ခံ တေထာင္ေက်ာ္အား အမိန္႔ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ေျပာင္း ေရႊ႕ရန္ျငင္းဆန္ပါက ထိုေက်းရြာရွိ အိမ္မ်ား၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမ်ားကို ခ်က္ခ်င္း တစမက်န္ ဖ်က္ဆီးရမည္ဟုလည္း အဆိုပါ ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕ခံမ်ားကို အမိန္႔ေပးေၾကာင္း၊ ရြာသူရြာသား မ်ားက ၎တို႔ အိုးအိမ္မ်ား၊ စိုက္ခင္းမ်ားအား စြန္႔ခြာရမည္ဆိုသည့္ အမိန္႔မ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအန္တုေန ေၾကာင္း ယင္းစာတြင္ ပါရွိသည္။

ယခင္က စာမ်ားေရးသား ေပးပို႔ေသာ္လည္း ထိေရာက္သည့္ ျပန္ၾကားမႈတစုံတရာ မရခဲ့ေသာေၾကာင့္ တရုတ္အစိုးရကို ဆက္လက္ တြန္းအား ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မအားနန္က ေျပာသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီႏွင့္ မတ္လမ်ားကလည္း ျမစ္ဆုံေရကာတာ ေဆာက္လုပ္ေရးစီမံကိန္း ကန္႔ကြက္ စာကို ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ား လက္မွတ္ေရးထိုးကာ တရုတ္ႏိုင္ငံ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ အပါအ၀င္ဘန္ ေကာက္၊ လန္ဒန္၊ နယူးေဒလီ၊ စင္ကာပူ အစရွိသည့္ သံရုံးမ်ားသို႔ ေပးပို႔ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး ယခုအခါ သမၼတ ဟူ က်င္ေတာင္ထံသို႔ ထပ္မံေပးပို႔ ေတာင္းဆုိျခင္း ျဖစ္သည္။

ျမစ္ဆံု ေရေလွာင္တမံ စီမံကိန္း အတြက္ အနီးဝန္းက်င္ရွိ ေက်းရြာေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ေျပာင္းေရႊ႕ရမည္ျဖစ္ရာ ေရေလွာင္တမံ စီမံကိန္း အထက္ပိုင္းရွိ တန္ဖရဲ၊ ျမစ္ဆံု၊ က်ိန္ခရန္၊ ေဒါင္ပန္၊ ခန္းဘူး စသည့္ ေက်းရြာမ်ား ပါဝင္သည္။

ရြာသားေပါင္း တေသာင္းေက်ာ္ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ရန္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ေနရာတြင္ ေနအိမ္တန္းလ်ား မ်ားကို ေအးရွားေဝါလ္ ကုမၸဏီက ေဆာက္လုပ္ေနေၾကာင္းႏွင့္ မၾကာခင္ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ အာဏာပိုင္မ်ားက ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း သိရသည္။

ျမစ္ဆုံေရေလွာင္တမံ စီမံကိန္းမျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ကခ်င္ႏွစ္ခ်င္း ခရစ္ယာန္မ်ားမွာ၂၄နာရီဆုေတာင္း ပြဲက်င္းပျခင္း၊ ၄၉ ႏွစ္ေျမာက္ ကခ်င္ ေတာ္လွန္ေရးေန႔တြင္ ႏိုင္ငံတကာေရာက္ ကခ်င္မ်ားက ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။

အမွတ္ (၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားဝန္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ ေရအားလွ်ပ္စစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ဌာန ႏွင့္ တ႐ုတ္ CPI ေကာ္ပိုေရးရွင္းတို႔သည္ ျမစ္ဆံုအပါအဝင္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ၇ ခုကို ကခ်င္ျပည္ နယ္ အတြင္း၌ တည္ေဆာက္သြားရန္ သေဘာတူညီထားၿပီး ယင္းစီမံကိန္းမ်ားမွ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၁၃၃၆ဝ မီဂါဝပ္ရရွိရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားေၾကာင္း ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေမလထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ သည္။

ဤစီမံကိန္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အႀကီးဆံုး ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းျဖစ္ၿပီး ဒုတိယ အႀကီးဆံုးမွာ ရွမ္းျပည္ နယ္ရွိ ၇၁ဝဝ မီဂါဝပ္ ထုတ္ေပးႏိုင္သည့္ တာဆန္းဆည္ စီမံကိန္း ျဖစ္သည္။

ျမစ္ဆံုေရေလွာင္တမံ စီမံကိန္း၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈပမာဏကို အတိအက် မသိရေသာ္လည္း အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃. ၆ ဘီလီယံခန္႔ ရွိႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို တရုတ္သို႔ ေရာင္းခ်ဖြယ္ရွိၿပီး တႏွစ္လွ်င္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၅ဝဝ ခန္႔ ရရွိႏိုင္ ေၾကာင္း ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ KNDG ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

1. 2. 3.